Yedek mirasçı atama

TMK  Madde 520- Mirasbırakan, atadığı mirasçının kendisinden önce ölmesi veya mirası reddetmesi hâlinde onun yerine geçmek üzere bir veya birden çok kişiyi yedek mirasçı olarak atayabilir. Bu kural belirli mal bırakmada da uygulanır.

Artmirasçı atama

TMK Madde 521- Mirasbırakan, ölüme bağlı tasarrufuyla önmirasçı atadığı kişiyi mirası artmirasçıya devretmekle yükümlü kılabilir. Aynı yükümlülük artmirasçıya yüklenemez. Bu kurallar belirli mal bırakmada da uygulanır.

Artmirasçıya geçiş

TMK Madde 522- Tasarrufta geçiş anı belirtilmemişse miras, önmirasçının ölümüyle artmirasçıya geçer. Tasarrufta geçiş anı gösterilmiş olup önmirasçının ölümünde bu an henüz gelmemişse miras, güvence göstermeleri koşuluyla önmirasçının mirasçılarına teslim edilir. Mirasın artmirasçıya geçmesine herhangi bir sebeple olanak kalmadığı anda miras, önmirasçıya; önmirasçı ölmüşse onun mirasçılarına kesin olarak kalır.

Güvence

TMK Madde 523- Önmirasçıya geçen mirasın sulh mahkemesince defteri tutulur. Mirasbırakan açıkça bağışık tutmadıkça, mirasın önmirasçıya teslimi onun güvence göstermesine bağlıdır. Taşınmazlarda bu güvence, yeterli görüldüğü takdirde mirası geçirme yükümlülüğünün tapu kütüğüne şerh verilmesiyle de sağlanabilir. Önmirasçı güvence göstermez veya artmirasçının beklenen haklarını tehlikeye düşürürse, mirasın resmen yönetimine karar verilir.

Önmirasçı hakkında

TMK Madde 524- Önmirasçı, mirası atanmış mirasçılar gibi kazanır. Önmirasçı, mirasa artmirasçıya geçirme yükümlülüğü ile sahip olur.

Artmirasçı hakkında

TMK Madde 525- Artmirasçı, mirası belirlenmiş olan geçiş anında sağ ise kazanır. Artmirasçı geçiş anından önce ölmüşse, tasarrufta aksi öngörülmüş olmadıkça, miras önmirasçıya kalır. Önmirasçı mirasbırakanın ölümünde sağ değilse veya mirastan yoksun kalmışsa ya da mirası reddederse, miras artmirasçıya geçer.

Görevli Mahkemeler:

1- Ön mirasçıya geçen mirasın sulh hukuk mahkemesince defteri tutulur. (Günay (Ocak 2019), Hukuk Davaları Cilt2 Miras Hukukundan Kaynaklanan Davalar, Ankara-Seçkin Yayınları: s 263)

2-Art mirasçının mirasın devri için önmirasçıya karşı açacağı davalarda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleridir. (Yılmaz (2024), Miras Hukuku Davaları, Ankara-Yetkin Yayınları: s 426) 

Yetkili mahkeme: 

Art mirasçının miras sebebiyle istihkak davası açması durumunda yetkili mahkeme buna göre belirlenecektir. TMK m. 576/2’ye göre miras sebebiyle istihkak davasında yetkili mahkeme, mirasbırakanın son yerleşim yeri mahkemesidir. Dolayısıyla terekedeki mal ve hakların çeşidine ve bulundukları yerlere bakılmaksızın bu dava, mirasbırakanın son yerleşim yerinde açılır. (Yılmaz (2024), Miras Hukuku Davaları, Ankara-Yetkin Yayınları: s 426) 

Artmirasçının tapu iptali ve tescil davası açması durumunda ise yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesidir.(HMK m. 12/1) (Yılmaz (2024), Miras Hukuku Davaları, Ankara-Yetkin Yayınları: s 426) 

Davanın Tarafları 

Davacı: Artmisrasçıdır

Davalı:  Önmirasçıdır