Belirli mal vasiyeti Türk Medeni Kanunu'nun 600 üncü maddesinde belirlenmiştir. TMK madde 600 “Vasiyet alacaklısı, vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa ona; yoksa yasal veya atanmış mirasçılara karşı kişisel bir istem hakkına sahip olur.

Bu alacak, tasarruftan aksi anlaşılmıyorsa vasiyet yükümlüsünün mirası kabul etmesi veya ret hakkının düşmesiyle muaccel olur.

Vasiyet alacaklısı, yükümlülüğünü yerine getirmeyen vasiyet yükümlüsüne karşı, vasiyet edilen malın teslimini veya hakkın devrini; vasiyet konusu bir davranış ise, bunun yerine getirilmemesinden doğan zararın giderilmesini dava edebilir.”

1-) YHGK, T: 17.01.2007, E: 2007/2-2, K: 2007/10:

Görüldüğü gibi, vasiyetnamenin açılmış olması, terekenin seçilmiş (ve külli mirasçı durumundaki) kişi ile kendisine belirli bir mal vasiyet edilene (cüz’i mirasçıya) geçmesini sağlamaya yeterli olmamaktadır.

Somut olayda davacı, vasiyetnamenin öncelikle infazını istemektedir. Bu itibarla da kendisine muayyen mal vasiyet edilen kişi durumunda bulunduğundan izleyeceği yol Medenî Kanunun 600. maddesi uyarınca bu malın teslimini yasal veya seçilmiş mirasçılardan veya tenfiz memuru varsa ondan istemek, bunların tesliminden kaçınmaları ve üstün bir hak iddia etmeleri halinde onlara karşı … dava … açmaktan ibarettir. …” (https://www.ilhanhelvacidersleri.com/turk-medeni-kanunu/turk-medeni-kanunu-madde-600)

2-) Y. 6. HD, T: 16.02.2011, E: 2011/46, K: 2011/1467:

Vasiyetnamenin açılıp okunmuş olması, mülkiyetin kendiliğinden vasiyet edilene geçmesini sağlamaya yeterli değildir. Bu itibarla kendisine muayyen mal vasiyet edilen kişi M.K.’nun 600. maddesi uyarınca bu malın teslimini yasal veya seçilmiş mirasçılardan veya tenfiz memuru varsa ondan istemek durumundadır.

…..mahkemece, hükmü temyiz eden davalıya vasiyetnamenin tenfizi davası açması için süre verilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken …” (https://www.ilhanhelvacidersleri.com/turk-medeni-kanunu/turk-medeni-kanunu-madde-600)

3-) Y. 3. HD, T: 06.12.2010, E: 2010/12478, K: 2010/19947:

“… MK. Md.600 uyarınca muayyen mal vasiyetinde vasiyet alacaklısı kişisel bir istem hakkı kazanır ve bu hak dava yoluyla talep edilebilir. Uygulamada bu dava vasiyetin tenfizi davası olarak anılmaktadır. Medeni Kanun’un 600. maddesi muayyen mal vasiyetini kapsayıp mirasçı atanmasını kapsamaz (Nitekim değişiklik öncesi medeni kanun 541 metninde “kendisine muayyen bir şey vasiyet edilen kimse” ifadesi kullanılmaktadır). Atanmış mirasçılarda ise miras, miras bırakanın ölümü ile kazanılır (TMK. md.599/3). Mirasçı atanan kişi miras bırakanın ölümü ile tereke üzerinde doğrudan ve kendiliğinden bir ayni hak kazanır. Bu durumda, miras bırakandan intikal eden ayni hakların, atanmış mirasçı adına tescili için vasiyetnamenin yerine getirilmesi davasına dolayısıyla mahkeme hükmüne ihtiyaç yoktur. Atanmış mirasçıya, buna ilişkin mirasçılık belgesi verilmesi (TMK. md.598/2) yeterli olup, bu nitelikteki belge ile ayni hakların bu kişi adına tapuda (resmi senet düzenlenmeksizin tescili) mümkündür (Tapu Sicili Tüzüğü md.21/a). …” (https://www.ilhanhelvacidersleri.com/turk-medeni-kanunu/turk-medeni-kanunu-madde-600)

Görüldüğü gibi atanmış mirasçı ile muayyen mal vasiyeti birbirinden farklı olup pratikte izlenecek yollar da birbirinden farklıdır.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Görevli Mahkeme: Vasiyetnamenin yerine getirilmesi davalarında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. (Yılmaz (2024), Miras Hukuku Davaları, Ankara-Yetkin Yayınları: s231)

Yetkili Mahkeme: Vasiyetnamenin yerine getirilmesi davalarında yetkili mahkeme miras bırakanın son yerleşim yeri asliye hukuk mahkemesidir. (Yılmaz (2024), Miras Hukuku Davaları, Ankara-Yetkin Yayınları: s231)

Davanın Tarafları

Davacılar: Bu davanın davacısı, kendisine miras bırakan tarafından vasiyetname ile belirli mal bırakılan kişidir. (Yılmaz (2024), Miras Hukuku Davaları, Ankara-Yetkin Yayınları: s231)

Davalılar: Bu davanın davalısı, mirasbırakanın yasal ve atanmış mirasçılarıdır. Bu davada tüm mirasçılar mecburi dava arkadaşıdırlar. Vasiyeti yerine getirme görevlisi varsa bu dava ona karşı açılır (TMK m. 600/1). (Yılmaz (2024), Miras Hukuku Davaları, Ankara-Yetkin Yayınları: s231)