Mirasın reddi Türk Medeni Kanunun 605. Maddesinde düzenlenmiştir. Madde 605 – ‘Yasal ve atanmış mirasçılar mirası reddedebilirler. Ölümü tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır.’

Mirasın reddi 2 şekilde olur 1.cisi gerçek  ret olup tarafların sulh mahkemesine başvurusu ile gerçekleştirilir. Türk Medeni  Kanunun 606 ıncı maddesi gereği  Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe miras bırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için miras  bırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar.Sulh mahkemesine açılacak bu dava hasımsızdır. Mahkeme bu talebi duruşma yapmaksızın inceleyecektir.

‘Dava, TMK'nın 605/1 ve 609. maddesi gereğince mirasın gerçek reddine ilişkindir. Hasımsız olarak görülmesi gereken bu davada mahkemece yapılması gereken iş ret beyanının süresinde yapılmış olup olmadığını ve ret beyanında bulunanın mirasçılık sıfatına sahip olup olmadığının tespiti ile bu koşullar gerçekleşmişse ret beyanını tutanağa geçirip ilgili tüzükte gösterilen kütüğe tescilden ibarettir.’ Yargıtay 14,Hukuk Dairesi E:2016/179 K: 2016/5551T: 05.05.2016

Bu süreyi kaçırmış bulunan yahut mirasın açılmasından sonra mirasta (terekede) kalan borçların alacaklarından fazla olduğunu öğrenen  mirasçılar Asliye Hukuk mahkemesine başvurarak mirasın hükmen reddi talebinde bulunabilirler. ‘Ölüm tarihinde miras bırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır (TMK m. 605/2). Mirasçılar Türk Medeni Kanunu'nun 610. maddesinde yazılı aykırılık da bulunmadıkça yani zımnen mirası kabul etmiş duruma düşmüş olmadıkça her zaman murisin ödemeden aczinin tespitini isteyebilir. Türk Medeni Kanununun 606. maddesinde belirtilen süre bu davada uygulanmaz. Dava alacaklılara husumet yöneltilerek görülür. Bu davada yetkili mahkeme ise alacaklıların davanın açıldığı zamandaki ikametgahı mahkemesidir.’ T.C.Yargıtay 14. Hukuk Dairesi E: 2016/12368 K 2020/552 T 20.01.2020

Miras bırakanın mirasçısı miras bırakandan önce ölmüşse bu duruda ne olacaktır?Örneğin babanız dedenizden önce ölmüşse dedenizden size intikal eden mirası ne zaman içinde reddetmelisiniz? Mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçer. Yani babanız dedenizden erken vefat etmişse bu takdirde mirası ret hakkını siz kullanmalısınız.Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin miras bırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlar. Ancak bu süre, kendilerinin miras bırakanından geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça sona ermez.

Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten işlemeye başlar.

Tekrar edelim ki bu süre mirasın gerçek reddi için geçerli olup mirasın hükmen reddi Türk medeni kanunun 610.maddesindeki  kısıtlamalar söz konusu değilse her zaman yapılabilir.

Gerek gerçek ret gerekse hükmen ret halinde: ret süresi sona ermeden mirasçı olarak tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya mirasbırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine mal eden mirasçı, mirası reddedemez.

Yargıtay emsal bir kararında otomobili satan mirasçıların mirası kabul etmiş sayılacağı bu sebeple mirası ret edemeyeceklerine karar vermişlerdir.‘davalı mirasçıların mirasbırakanın ölüm tarihi olan 06.12.2011 tarihinden sonra mirası ret süresi içinde terekeye ait 60 SA 534 plaka sayılı aracı 06.01.2012 tarihli noter satışı ile devrettikleri, bu suretle tereke malları üzerinde TMK’nın 610/2. maddesi uyarınca tasarrufta bulunarak mirası sahiplendikleri ve ret hakkını yitirdikleri’ T.C.Yargıtay 23. Hukuk Dairesi E: 2018/1018 K: 2019/2436T: 29.05.2019

‘Veraset vergi beyannamesi verilmesi terekeyi sahiplenme anlamında değildir.’ T.C Yargıtay 14.Hukuk Dairesi 2016/9811 E 2019/3444 E ve 16.04,2019 tarihli kararı Veraset vergi beyannamesi vermek terekeyi sahiplenme olmasa da devamında intikal işlemi yapılmışsa bu takdirde mirasın reddi yapılamaz. ‘... İli, ... İlçesi, ... Mahallesinde kain 15020 ada 24 parsel 7 numaralı bağımsız bölüm, mirasbırakanın babası ... adına kayıtlı iken 25.04.2014 tarihli ve 10115 yevmiye sayılı intikal işlemi ile ... ve ... adına 1/2'şer oranlarda intikal ettirilmiştir. Mirasbırakanın babası ... , 03.10.1988 tarihinde, mirasbırakan ... , 09.01.2008 tarihinde vefat etmiştir. Mirasbırakan ... ’nin de taşınmazda hissesi olmasına karşın davalıların mirasbırakanın kendi mirasbırakanından gelen hissesini benimsemek sureti ile taşınmazı 1/2'şer oranda üzerlerine intikal ettirmeleri mirasbırakan ... ’nin terekesinin davalılarca benimsenmesi niteliğindedir.’ T.C. Yargıtay Ondördüncü Hukuk Dairesi Esas: 2016/9015 K: 2019/3112T: 04.04.2019 Mirasbırakanın borçlarını rızaen ödemek de terekenin kabulü anlamında olup mirasın ret edilmesi hakkını ortadan kaldırır (bu konuda emsal karar Yargıtay 14.Hukuk dairesinin 2016/16408 2017/2673) sayılı kararı Mirasın reddi Dul ve Yetim aylıklarına etki eder mi? Mirasın reddi dul ve yetim aylıklarına etki etmez. Mirası reddeden mirasçılar dul ve yetim aylığı alabilirler.

MİRASÇI MİRASI REDDETTİĞİ TAKDİRDE MİRAS KİME GEÇER?

Medeni Kanunun 611./1 Maddesi uyarınca ‘Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, hak sahiplerine geçer.’ Örneğin babanız mirası reddetti bu takdirde dedenizin mirası babanız dedenizden önce ölmüş gibi size geçer.Siz babanızın mirasını reddettiğiniz takdirde babanızın mirasını alamazsınız ancak babaannenizden gelecek mirası alabilirsiniz.

Atanmış mirasçılar için durum farklıdır. Medeni Kanunun 611./1 Maddesi uyarınca ‘Mirası reddeden atanmış mirasçının payı,  mirasbırakanın ölüme bağlı tasarrufundan arzusunun başka türlü olduğu anlaşılmadıkça, mirasbırakanın en yakın yasal mirasçılarına kalır.’Yani atanmış mirasçının mirasçısına geçmez.

Burada kritik bir husus var. Örneğin  Babaannenizin kocası daha önceden ölmüştü. Babanız mirası reddetti bununla beraber mirasçı olarak kalan amcalarınız ve halalarınızın tamamı da mirası reddetti bu takdirde miras babaannenizden size doğrudan doğruya intikal etmez. Türk Medeni Kanunun 612/1 maddesi uyarınca  ‘ En yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir.Tasfiye sonunda arta kalan değerler, mirası reddetmemişler gibi hak sahiplerine verilir.’

Yargıtay emsal kararında ; ‘Türk Medeni Kanununun 612. maddesinde "En yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan mirasın, sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edileceği, tasfiye sonunda arta kalan değerlerin ise mirası reddetmemişler gibi hak sahiplerine verileceği" düzenlenmiştir.

Bu yasal düzenleme uyarınca, mirasın birinci derecedeki mirasçıların tamamı tarafından reddi halinde miras ikinci derecedeki mirasçılara geçmez. Tereke tasfiye olunur, borçlar ödendikten sonra geriye kalan kısım varsa red vaki olmamış gibi birinci derece mirasçılarına verilir.’ T.C.Yargıtay 3. Hukuk DairesiEsas: 2010/15137Karar: 2010/20977Tarih: 20.12.2010

Yine bu konuda verdiği bir başka emsal kararında ‘Miras bırakan A. 26.02.2008 tarihinde ölmüş, en yakın yasal mirasçılarının tamamı tarafından miras reddolunmuştur. Mirasçıların tamamı tarafından reddedilen miras sulh mahkemesince iflas hükümlerine göre tasfiye edilir. Burada tasfiye süreye tabi değildir. Türk Medeni Kanunu'nun 633. madde hükmünün uygulanma yeri yoktur. Ayrıca Sulh Hukuk Mahkemesi'nce en yakın mirasçıların mirası reddettiklerinin belirlenmesi halinde, herhangi bir başvuruya gerek olmadan kendiliğinden resmi tasfiye yoluna gidilmesi gerekir. (HGK.29.03.2006 gün, 2006/2-65-18 sayılı kararı) O halde, iflas hükümlerine göre, tasfiyenin gerçekleştirilmesi gerekirken yazılı şekilde hak düşürücü sürenin geçtiğinden bahisle ret hükmü kurulması doğru görülmemiştir.

T.C.Yargıtayİkinci Hukuk Dairesi Esas : 2011/5013 Karar : 2012/12826Tarih : 14.05.2012

EŞİN MİRASIN TAMAMINA MİRASÇI OLMA HALİ

Altsoyun tamamı  mirası reddeder ancak eş mirası reddetmez ise bu takdirde mirasın tamamı eşe geçer. Bu hak yalnızca eşe tanınmıştır.

MİRASI REDDEDEN MİRSÇILARIN ÖDEMEK ZORUNDA OLDUKLARI DEĞERLER

Mirası reddeden kişiler mirasbırakanın ölümünden önce olağanın üstünde bir mal veya para  almışlar ise mirası reddetseler dahi Türk Medeni Kanunu 618.maddesi uyarıca bu miktarı ödemek zorundadırlar.

“Ödemeden âciz bir miras bırakanın mirasını reddeden mirasçılar, onun alacaklılarına karşı, ölümünden önceki beş yıl içinde ondan almış oldukları ve mirasın paylaşılmasında geri vermekle yükümlü olacakları değer ölçüsünde sorumlu olurlar. Olağan eğitim ve öğrenim giderleriyle âdet üzere verilen çeyiz, bu sorumluluğun dışındadır. İyiniyetli mirasçılar, ancak geri verme zamanındaki zenginleşmeleri ölçüsünde sorumlu olurlar.”