- MENU

Kamulaştırmasız Fiili El Atma

27.12.2021

İdarenin bir malı kamulaştırma yetkisi bulunmaktadır. Ancak kamulaştırma usul ve esaslarına uymaksızın ve bedel ödemeksizin idarenin bir gayrimenkulü işgal etmesi ya da taşınmaz malikinin kullanımının kısıtlaması halinde bu duruma biz kamulaştırmasız el atma diyoruz. Kamulaştırmasız el atma 16.05.1956 gün ve 1-6 sayılı Yargıtay içtihadı birleştirme kararıyla belirlenmiştir: Taşınmaz maliki, kamulaştırmasız el atan idare aleyhine, men-i müdahale veya taşınmazın mülkiyetinin davalı idare adına tapuda cebren tescili karşılığında belli bir bedeli talep etme haklarından birisini kullanabilir.

Hukukumuzda 2 çeşit kamulaştırmasız el atma vardır.

1-Hukuki kamulaştırmasız el atma

2-Fiili kamulaştırmasız el atma

Fiili kamulaştırmasız el atmanın söz konusu olması için:

a) Kamulaştırma yetkisine haiz kamu kurumları ya da kamu yararı bulunması halinde yararlarına kamulaştırma yapılabilecek gerçek ve tüzel özel hukuk kişilerinin taşınmaza kısmen veya tamamen el koyması

b) El konulan taşınmazın özel mülkiyete konu olması

c)Taşınmazın kamu yararı için kullanılması

d)Bu el koymanın eylemli bir biçimde ve kalıcı nitelikte olması mülkiyet hakkı sahibinin kullanımını ortadan kaldırması gerekir.

Kamulaştırmasız el atmada dava “dava tarihinde fiilen el atan” idare aleyhine açılmalıdır.

Kamulaştırmasız el atma davalarında görevli mahkeme 2 ye ayrılarak incelenmelidir. Bu davalar eğer hukuki kamulaştırmasız el atma sebebine dayalı olarak açılacaksa görevli mahkeme idare mahkemesidir. Yok eğer fiili el atmaya dayalı olarak dava açılacaksa görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Esasen yargı kararları idarenin el atma eyleminin haksız fiil olarak tavsif edilmesi gerektiğini içtihat etmektedir.

“Taşınmazın aynı ile ilgili Men’i müdahale davaları behemahal taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinde görülür. Taşınmazın bedeline ilişkin tazminat davaları ise taşınmazın bulunduğu yer veya davanın ikametgahının bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinde görülebilir.” H.G.K. 2008/5-742 E 2008/740 K (Av.Mehmet Ali Gölcüklü Hukuk davaları Cilt:3 sy900 2.Baskı Seçkin yayıncılık).

Fiili Kamulaştırmasız el atma davalarında zamanaşımı söz konusu değildir.